आरबीआयच्या सिबिल स्कोअर संबंधित नवीन नियम, RBI CIBIL Score New Rule
सिबिल स्कोअर किंवा क्रेडिट स्कोअर ही आपल्या आर्थिक स्थितीचे एक महत्त्वाचे परिमाण आहे. यावरून ठरते की तुम्हाला कर्ज मिळेल की नाही आणि मिळाल्यास कोणत्या व्याजदरावर मिळेल. भारतीय रिझर्व्ह बँकेने (RBI) सिबिल स्कोअरबाबत काही नवीन नियम जाहीर केले आहेत, जे 1 जानेवारी 2025 पासून लागू होतील. हे नियम ग्राहकांच्या हिताचे रक्षण करण्यासाठी तयार करण्यात आले आहेत. या नव्या नियमांमुळे आर्थिक निर्णय घेणे सोपे होईल. जाणून घेऊया या नव्या नियमांबद्दल आणि त्यांचा तुमच्यावर होणारा परिणाम.
आता सिबिल स्कोअर दर 15 दिवसांनी अपडेट केला जाईल. यापूर्वी हा स्कोअर महिन्यातून फक्त एकदाच अपडेट होत असे, मात्र नवीन नियमानुसार बँका आणि वित्तीय संस्थांनी महिन्यातून दोन वेळा—15 तारखेला आणि महिन्याच्या शेवटी—सिबिल स्कोअर अपडेट करणे बंधनकारक केले आहे. यामुळे ग्राहकांना वेळेवर स्कोअर तपासता येईल आणि सुधारणा करण्याचा प्रयत्न करता येईल.
कोणतीही बँक किंवा वित्तीय संस्था तुमची क्रेडिट रिपोर्ट तपासेल, तेव्हा तुम्हाला याची माहिती दिली जाईल. बँक तुम्हाला SMS किंवा ईमेलच्या माध्यमातून कळवेल. यामुळे तुमच्या आर्थिक स्थितीवर लक्ष ठेवणे आणि कोण तुमची माहिती पाहत आहे हे जाणून घेणे शक्य होईल.
नवीन नियमांनुसार, जर तुमचे कर्ज नाकारले गेले, तर बँकेने यामागचे कारण तुम्हाला स्पष्टपणे सांगणे बंधनकारक आहे. यापूर्वी ग्राहकांना कर्ज नाकारल्याचे कारण समजत नसे. या बदलामुळे ग्राहकांना त्यांच्या चुका सुधारण्याची आणि सिबिल स्कोअर सुधारण्याची संधी मिळेल.
आरबीआयच्या निर्देशानुसार, प्रत्येक ग्राहकाला दरवर्षी एक वेळा मोफत क्रेडिट रिपोर्ट मिळेल. या रिपोर्टमध्ये तुमच्या सर्व आर्थिक व्यवहारांची, कर्जाची आणि क्रेडिट कार्डची माहिती असेल. यामुळे ग्राहकांना त्यांची आर्थिक स्थिती समजून घेता येईल आणि योग्य निर्णय घेता येईल.
जर तुम्ही वेळेवर कर्ज किंवा क्रेडिट कार्डचे बिल भरत नसाल, तर बँक तुम्हाला याची पूर्वसूचना देईल. यामुळे डिफॉल्ट होण्यापूर्वी वेळेवर सुधारणा करता येईल आणि तुमचा क्रेडिट स्कोअर खराब होण्यापासून वाचेल.
क्रेडिट स्कोअरशी संबंधित तक्रारींचे निवारण आता 30 दिवसांच्या आत करणे बंधनकारक असेल. जर क्रेडिट माहिती कंपन्या या वेळेत समस्या सोडवू शकल्या नाहीत, तर त्यांना दंड भरावा लागेल.
- क्रेडिट स्कोअर तपासा: दर 15 दिवसांनी अपडेट होणारा स्कोअर नियमितपणे चेक करा.
- वेळेवर बिल भरा: सर्व कर्जाचे आणि क्रेडिट कार्डचे बिल वेळेत भरण्याची सवय लावा.
- क्रेडिट रिपोर्ट वाचा: वार्षिक मोफत क्रेडिट रिपोर्टचा लाभ घ्या.
- डिफॉल्टपासून बचाव करा: मिळणाऱ्या पूर्वसूचनेचे गांभीर्याने पालन करा.
- कर्ज नकारले तर कारण विचारून घ्या: सुधारण्यासाठी पावले उचला.
आरबीआयचे हे नियम ग्राहकांसाठी अत्यंत फायदेशीर आहेत. आर्थिक निर्णय अधिक योग्य आणि सुरक्षित करण्यासाठी यांचा लाभ घ्या.
